Czy zasilanie jest aspektem, który należy brać pod uwagę projektując? Czy wystarczy zapewnić odpowiednią liczbę obwodów elektrycznych? Jakie problemy może spowodować zły projekt? Jakie korzyści przyniesie prawidłowy?

Instalacje audio-wideo składają się z urządzeń elektrycznych. Mogłoby się więc wydawać, że z punktu widzenia zasilania wystarczy zapewnić odpowiednie punkty instalacji elektrycznej we właściwych miejscach. I tak bardzo często bywa. Okazuje się jednak, że można osiągnąć sporo dodatkowych korzyści przykładając nieco większą wagę do tego elementu całego projektu.

Polecamy rodzinę produktów firmy Netio, która specjalizuje się w rozwiązaniach do zarządzania zasilaniem właśnie w instalacjach AV. Jest to szereg urządzeń występujących w różnych formach, dostosowanych do implementacji w wielu miejscach typowych dla takich instalacji. Łączy je funkcjonalność:

wyjścia (gniazda zasilające) z funkcją zdalnego załączania/wyłączania,
harmonogramowanie łączeń,
możliwość monitorowania parametrów zasilania – natężenie prądu [A], napięcie [V], moc[W], pobór energii [Wh], rzeczywisty współczynnik mocy [TPF], częstotliwość [Hz],
faza [‑180… 180°],
interfejs www,
szeroka gama protokołów komunikacyjnych umożliwiających zdalne zarządzanie urządzeniami – API M2M: XML, MQTT, SNMP v3, Telnet, Modbus, JSON,
integracja z urządzeniami innych producentów w postaci wtyczek – np. Brightsign, Kramer,
port szeregowy RS232,
aplikacja mobilna do zarządzania urządzeniami,
obsługa skryptów w języku LUA,
funkcja Watchdog – IP, Lua IP i power,
i wiele innych.

Dlaczego warto stosować rozwiązania takie, jak NETIO?

Instalacja AV – czy będzie to system projekcji sali konferencyjnej, zestaw do wideokonferencji, rozwiązanie digital signage w sklepie, wyposażenie centrum operacyjnego lub jakakolwiek inna – składa się z szeregu urządzeń. Część z nich, jak monitory czy projektory, jest widoczna i dostępna. Pozostałe – np. wzmacniacze, przełączniki, ekstendery – celowo instalowane są w ukryciu. W praktyce bardzo często tylko część tych urządzeń jest kiedykolwiek wyłączana. Pozostałe w czasie, kiedy nie są wykorzystywane znajdują się w stanie czuwania. Co to oznacza w praktyce?

Urządzenia w stanie czuwania, a także pozostające włączone przez większą część doby, kiedy nie są używane, wciąż pobierają energię elektryczną. Może się wydawać, że miniaturowy ekstender czy przełącznik potrzebuje jej niewiele. Jeśli jednak tę wartość przemnoży się przez liczbę sal, godzin i dni, okaże się, że ma ona znaczenie. W niektórych lokalizacjach są też urządzenia znacznie potężniejsze, z dużo większym zapotrzebowaniem energetycznym, jak choćby projektory w salach kinowych. Tam świadome zarządzanie zasilaniem przyniesie jeszcze bardziej wymierne skutki.

Sprzęt do pracy w instalacjach AV rzadko jest projektowany do ciągłej pracy. A jednak często się zdarza, że urządzenia takie jak ekstendery, które ukryte są w ścianach, stołach czy przyłączach, lub nawet wzmacniacze znajdujące się w szafie pracują stale, przez 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu – bo nie ma po prostu możliwości ich wyłączenia. Taka eksploatacja radykalnie skraca czas życia tych urządzeń.

Jakie inne sytuacje wymagają większej kontroli nad zasilaniem?

Niektóre z instalacji AV, szczególnie dla systemów digital signage, projektuje się, aby pracowały samodzielnie, bez nadzoru człowieka, często w różnych rozproszonych lokalizacjach. Zarządza się nimi zdalnie, przez Internet. Czasem zdarza się, że któreś z urządzeń zawiesi się czy zablokuje. Jeśli tym urządzeniem będzie ruter zapewniający połączenie z Internetem czy też przełącznik sieciowy, operator straci połączenie z systemem. Czynnością, która przywróci normalne funkcjonowanie zawieszonego urządzenia jest jego reset, czyli krótkotrwałe odłączenie od zasilania. Ile w tej sytuacji warte jest rozwiązanie, które taki reset wykona automatycznie?

Wiele urządzeń Netio oferuje bardzo szeroki zakres pomiarów parametrów zasilania, co w połączeniu z usługą Netio Cloud, w której te dane są rejestrowane i przetwarzane, stanowi potężne narzędzie do zarządzania infrastrukturą. Z jednej strony otrzymujemy pełną wiedzę na temat aktualnego stanu urządzeń, z drugiej wgląd w dane historyczne. Jeśli wydarzy się coś niezwykłego, nagle wzrośnie zużycie energii lub nie pojawi się tam, gdzie tego oczekujemy – otrzymamy o tym informację. Jeśli wystąpi awaria, będziemy wiedzieć, czy poprzedzały ją jakieś anomalie w zasilaniu.

Listwy Netio można też włączyć do innych, zewnętrznych systemów zarządzania infrastrukturą. Służy temu np. protokół SNMP.

Co potrafią urządzenia NETIO?

Podstawową funkcjonalnością wszystkich listew Netio jest możliwość załączania i wyłączania wyjść, a także ich resetowania, czyli krótkotrwałego wyłączania. Stanem wyjść można zarządzać w różny sposób i z różnych poziomów – np. poprzez interfejs www czy aplikację mobilną, za pomocą komend jednego z wspieranych protokołów czy też wbudowanych mechanizmów wewnętrznych jak harmonogram czy watchdog.

Szczegóły na temat możliwości urządzeń można znaleźć w ich opisach – np. NETIO PowerPDU 4C lub NETIO PowerBOX 3PX.

Unikalną cechą produktów Netio jest wsparcie dla szerokiej gamy protokołów komunikacyjnych – m. in. XML, MQTT, SNMP v3, Telnet, Modbus, JSON. Dzięki temu można je integrować z wieloma systemami sterowania urządzeniami AV. Przykłady opisano w artykule MVP-8BC Panel Sterujący oraz instrukcji obsługi MVP-8BC Instrukcja użytkownika. Wiele z tych protokołów zapewnia komunikację dwukierunkową – z potwierdzeniem stanu urządzenia. Tzn. po otrzymaniu polecenia sterowane urządzenie wykonuje rozkaz, a następnie wysyła do kontrolera potwierdzenie jego zrealizowania. Jest to niezwykle istotne w przypadku urządzeń sterujących zasilaniem. Oto przykładowy scenariusz.

Do jednego przycisku klawiatury MVP-8BC przypisujemy sekwencję poleceń. Pierwsze z nich to polecenie załączenia portu urządzenia Netio, który zasila np. przełącznik wideo. Następnie ustawiamy warunek, że kolejne polecenia będą wysyłane 5 sekund po tym, kiedy urządzenie Netio potwierdzi załączenie swojego portu. W ten sposób zyskujemy gwarancję, że polecenia, które mają np. skonfigurować przełącznik, będą do niego wysłane, kiedy będzie pewność, że jest on już włączony. Taki scenariusz opisany został w instrukcji obsługi MVP-8BC Instrukcja użytkownika.

Funkcje watchdog pozwalają na monitorowanie wybranych urządzeń i wykonanie jakichś działań (alarmowanie, reset) w przypadku określonych sytuacji. PING watchdog polega na wysyłaniu sygnałów PING pod wybrany adres IP. Kiedy Netio nie zarejestruje odpowiedzi może np. wykonać reset wybranego wyjścia. Power watchdog to podobna funkcja, z tym że monitorowanym parametrem jest wartość natężenia prądu na wyjściu. W ten sposób można stwierdzić np. że podłączone urządzenie znajduje się w stanie stand-by. Jeśli jest to urządzenie, które ma akurat pracować można wykonać jego reset.

Funkcja harmonogramu pozwala na programowanie okresów załączania i wyłączania wyjść urządzenia Netio według kalendarza. Jeśli mówimy np. o systemie wyświetlania reklam w centrum handlowym, wiadomo, że powinien on działać w godzinach otwarcia centrum.

Różnorodność form

Jak to wszystko zrealizować skoro na instalację AV składają się urządzenia wiszące na ścianach, ukryte w przestrzeniach sufitów, ścian działowych i mebli, wreszcie montowane w szafach 19-calowych? Kluczem jest różnorodność form produktów Netio.

Znajdziemy tu niewielkie listwy PowerBOX i nieco większe, dużo bardziej zaawansowane PowerPDU. Do jednych i drugich producent oferuje gamę akcesoriów umożliwiających montaż np. na meblach czy racku 19 cali.

Urządzenie PowerDIN 4PZ ma formę modułu mocowanego na szynę DIN w rozdzielnicy elektrycznej. Za jego pomocą można zarządzać obwodami zasilającymi projektory, telewizory czy ukryte ekstendery.